Bericht van het land (Dewi 31-8)
Oogstmaanden!
Het land geeft op het moment in overvloed, dat merkt u wel als u een oogstaandeel heeft of onze boerderijwinkel wel eens bezoekt (openingstijden dinsdag en vrijdag tussen 14.00 – 18.00 uur en zaterdag tussen 10.00 – 13.00 uur). Voor de boeren (en uiteraard onze vrijwilligers) betekent dit lange dagen op het land. Om bijvoorbeeld aardappels te rooien. De eerste aardappels (Frieslanders) zijn al bij verschillenden van u afgeleverd. Er moeten nog heel wat ruggen (zoals dat in het mooie boerenjargon heet) met aardappels gerooid worden en dat terwijl de kuubskisten waarin de aardappels worden opgeslagen al bijna allemaal vol zijn! De oogst is goed en veel. Mooie aardappels van een goede kwaliteit en grootte. En dat terwijl het nieuws vertelt dat de aardappeloogst zo tegenvalt dit jaar. In Nederland maar ook in Duitsland. Wat doen wij anders? Geen idee, maar ik kan u vanuit eigen ervaring vertellen dat de pootaardappels stuk voor stuk door onze handen zijn geweest voordat ze in de aarde gingen om uit te groeien tot mooie aardappelplanten. En net zo goed gaan de aardappels die uit die planten groeien ook weer stuk voor stuk door onze handen op het moment dat we ze rooien. Dat ze met zorg en aandacht zijn behandeld is dus een zekerheid! En als ze nog warm van de aarde en de zon in hun kuubskisten staan af te koelen voelen we toch zeker een passende trots bij dit mooie product. Ik hoop dat u het kunt proeven.
Het land levert met de oogst ook een stukje van zijn zomerse bloemenpracht in. Wellicht heeft u het gezien, er stonden vele bedden met rijen prachtige bloemen en planten die gezaaid en geplant zijn voor de zaadoogst. Dit is in samenwerking met De Bolster, een biologisch dynamisch zaadteeltbedrijf uit de regio. Het oogsten van de zaden verschilt per plant qua handeling en (on)gemak. Wist u bijvoorbeeld dat het slangenkruid behoort tot de ruwbladigen? Vanaf nu weet ik dat wel. De blaasjes en jeuk die een dag na de oogst op handen en armen ontstonden kan ik me ook nog herinneren. Goedkeuring van het product door onze contactpersoon bij De Bolster maakt gelukkig ook dat die herinnering wat milder wordt.
Collega Linde noemde de augurken al in de vorige nieuwsbrief. Met enige pijn in mijn hart kan ik u vertellen dat deze week de laatste augurken van dit seizoen worden geplukt en dat de planten volgende week het veld moeten ruimen. Van hun touwtje gejast en onder de grond gewerkt. Mooier gezegd, ze worden teruggegeven aan Moeder Aarde.
Jammer, het plukken en verzorgen van de stekelige "schurkjes" zoals wij ze soms liefkozend noemen maakte toch wel minimaal twee keer per week onderdeel uit van onze werkweek.
Met het afscheid nemen van bepaalde groente is ook merkbaar dat er een nieuw seizoen voor de deur staat. Oogsten in de mist tussen bedauwde spinnenwebben en in het veld naast ons oranje pompoenen die al liggen te lonken doet toch al redelijk herfstig aan.
Het hoe en wat van de zaadteelt (door Samuel)
Zoals je in het vorige stukje van Dewi hebt kunnen lezen zitten we nog volop in het oogstseizoen.
Dit jaar doen we voor het eerst de zaadteelt en hebben we de graanteelt een jaartje overgeslagen. We hopen met de zaadteelt op wat extra inkomsten, wat, gezien de fase waar we in zitten, goed van pas zou komen.
In het voorjaar wanneer het voorbereidingswerk weer van start gaat komt ook het enthousiasme tot uiting voor het één of het ander. Door een workshop over zaadteelt bij de winterconferentie afgelopen winter op de Warmonderhof werd ik enthousiast voor de eigen zaadteelt en heb eens geïnformeerd bij Bd Zaadteelt bedrijf de Bolster in Epe of er nog teelten waren die we voor hen konden telen. We hebben wat bloementeelten gekregen en gele snijbiet.
De gele snijbiet kregen we als jonge planten aangeleverd. Ze hadden overwinterd in een kas bij een collega zodat we ze in april al in de volle grond konden planten.
Het was een raar gevoel om de planten door te laten schieten en niet de scheuten te oogsten voor in de oogstaandelen. Als je over het beton-pad liep kon je ze mooi zien groeien en bloeien. Ze hebben mooie geel-oranje nerven met groen-gelig blad.
Na een lang groeiseizoen hebben we ze in augustus geoogst. Met grote koolmessen hebben we de stengels van wel anderhalve meter van de planten gehaald. Het was heel veel werk. Gelukkig had ik hier van te voren niet te veel over nagedacht anders waren we er niet aan begonnen. Ook tijdens de teelt hebben we ze nog moeten ondersteunen met bamboestokken en touw, zodat ze niet allemaal op de grond gingen liggen. Ze worden namelijk nogal topzwaar van al die grote zaden.
Gelukkig komen er met regelmaat trouwe vrijwilligers helpen, die dit extra werk voor ons doen, zodat wij ons op de groenteteelt kunnen richten. Maar goed, eenmaal geoogst dan ben je er nog niet. De zaden moeten ook nog goed worden nagedroogd in de kas voordat ze door de Bolster worden opgehaald. Daar worden ze verder gedroogd en door een combine gehaald die de zaden van de plantresten scheidt. De eerste zaden zijn inmiddels door de Bolster geschoond, zoals dat heet, en de geluiden die we ontvangen hebben zijn overwegend positief. Dus, wie weet loon naar werken.
Ook de andere zaadteelten zijn we inmiddels aan het oogsten. De laatste zijn Witte Reseda en Chinese ridderspoor.
Doordat we erg druk zijn met de groente- en aardappeloogst was er weinig tijd voor de zaadoogst. Deze vindt dan ook steevast plaats op de vrijdagmiddag, wanneer we al moe zijn van de lange werkweek. Maar met vereende krachten lukt het ons toch steeds om de zaden te oogsten. Ook het aanhoudende mooie weer helpt ons daarbij. Met regen kun je immers geen zaden oogsten.
De stengels worden gebundeld en dan afgesneden. Dit doe je met zijn tweeën opdat de zaden niet uit hun bolsters kunnen vallen. Eén persoon houdt de stengels rechtop, de ander knipt ze af. Daarna worden ze in de kruiwagen gelegd en naar de kas gereden waar we zwart antiworteldoek hebben liggen. Tussen de doeken heeft Ben palen gezet waartussen touw is gespannen. We leggen de planten tegen de touwen opdat ze niet te snel gaan schimmelen. Zouden we ze plat neerleggen dan krijgen we zeker schimmels in het gewas, iets wat we proefondervindelijk hebben gemerkt… Dan moet het gewas nog om de dag gekeerd worden zodat het aan alle kanten goed droog wordt. Als dat eenmaal zover is dan stoppen we het in grote witte Big Bags en gaan ze per bus en aanhanger naar de Bolster. We hadden maar net genoeg plek in de kas om alles te drogen. Ook hebben we er de zomerposteleinteelt voor moeten opofferen.
Het heeft heel wat voeten in de aarde dus, die zaadteelt. Maar het is zeker de moeite waard. Al ware het alleen al vanwege het prachtige gezicht op het veld als al die bloemen aan het bloeien zijn.
Eenieder die langsgekomen is deze zomer kon niet om de bloemenpracht heen. Ook de bijen en vlinders en andere insecten hebben volop genoten.
Eerst bloeiden de phacelia, slaapmutsjes en boekweit, daarna kwamen de klaprozen en slangenkruid erbij en daarna weer de kattensnor en reseda en als laatste de Chinese ridderspoor met haar prachtige diepblauwe kleur, waar we nu nog van kunnen genieten al zijn de eerst zaden reeds zichtbaar.